Psikosomatik terimi, organik nedenler dışında gerçekleşen fiziksel semptomları ifade eder. Bir başka deyişle, yaralanma ya da enfeksiyon durumları olmadan zihin ve duygulardan kaynaklanan ağrı ve acı hissetme halidir. Psikosomatik bozukluk, duygusal stresten kaynaklanır veya bu stres tarafından şiddetlenir. Vücutta fiziksel ağrı ve diğer semptomlar şeklinde kendini gösterir. Depresyon, özellikle vücudun bağışıklık sistemi şiddetli ve kronik stres nedeniyle zayıfladığında, psikosomatik hastalığa katkıda bulunabilir.
Sanılanın aksine, psikosomatik koşulların hayali ya da gerçek olmadığı yanlış bir değerlendirmedir. Gerçekte, psikosomatik koşulların fiziksel semptomları gerçektir ve tıpkı diğer hastalıklar gibi tedavi edilmeyi gerektirir. Ne yazık ki, etkili tedavi her zaman zamanında veya doğru şekilde gelmez. Psikosomatik hastalığa bağlı yaygın sosyal damgalama, hastanın tedavi aramasını engelleyebilir. Birisi tedavi aradığında bile tedavi aksayabilir çünkü stres-hastalık ilişkisini yönlendiren mekanizmalar henüz tam olarak anlaşılmamıştır.
Psikosomatik Bozukluk Belirtileri
Stresin fiziksel olarak ortaya çıktığı benzersiz yollar hakkında fazla düşünmemiş olabilirsiniz. Ancak aşırı stres altındayken bunu nasıl anlayacağınızı öğrenmek faydalı olabilir. Belirtileri belirledikten sonra, stresin sağlığınız üzerindeki etkisini azaltmaya çalışabilirsiniz. Karmaşık gibi görünse de aslında aşırı stresli olup olmadığınızı belirlemenin bazı basit yolları vardır. Sık görülen fiziksel stres belirtileri şunlardır:
- Midede kelebek hissi
- Çok hızlı atan kalp
- Avuçların terlemesi
- Gergin kaslar
- Kadınlarda genellikle yeterli uyku almalarına rağmen yorgunluk, sinirlilik, karın şişkinliği ve adet dönemlerinde değişiklikler
- Erkeklerde göğüs ağrısı, artmış kan basıncı ve cinsel dürtüdeki değişiklikler
Ergenlik yıllarındaki stres, özellikle büyük sosyal uyum ve hormonal değişim dönemlerinde özellikle yoğun olabilir. Bazen, bu yaş grubundaki kişilerde stres belirtileri gözden kaçabilir. Aynı şekilde gerçekten ergen depresyonunun bir işareti olduğunda, normal gençlik tavırları olarak atfedilebilir. Yaşlılar da, genellikle izolasyon, kayıp ve kronik sağlık sorunları gibi çeşitli bileşik faktörlerle mücadele ettikleri için depresyona meyillidirler.
Psikosomatik Bozukluk Hangi Hastalıkları Etkiler?
Birçok hastalık ve durum, hastanın ruhsal durumundan etkilenebilir. Ancak bazı hastalıklar bireyin zihinsel dinginliğine diğerlerinden daha çok bağlantılıdır. Şu anda, zihinsel faktörlerin en fazla ağırlaştırdığı düşünülen birkaç hastalık vardır:
- Egzama
- Sedef hastalığı
- Mide ülseri
- Yüksek tansiyon
- Kalp hastalıkları
- Huzursuz bağırsak sendromu
Psikosomatik bozukluklar; solunum sistemi, gastrointestinal sistem ve kardiyovasküler sistemi olumsuz etkileyebilir. Ayrıca bir kişinin yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkileri olabilir ve bir kişinin düzgün işlev görme yeteneği üzerinde olumsuz etkileri olabilir.
Psikosomatik Bozukluğun Tedavisi
Doktorunuz bir akıl sağlığı uzmanıyla konuşmanızı isteyebilir. Ancak bu durum, fiziksel belirtilerinizin yalnızca psikolojik tedaviye ihtiyacı olduğu anlamına gelmez. Stresi nasıl etkili bir şekilde yöneteceğinizi öğrenmek önemlidir fakat bu bir süreçtir ve zaman alabilir. Bu arada, fiziksel ağrınızın ve diğer semptomlarınızın tedavi edilmesi gerekir. Örneğin, boynunuzda ağrı varsa, stresli tetikleyicilerle baş etmeyi öğrenmek kesinlikle bunun olmasını önlemeye yardımcı olabilir. Ancak ağrı yalnızca zihninizde değildir. Ağrı gerçekten beyninizde başlayabilir. Stres vücudunuzda boynunuzun kaslarında iltihaplanmaya neden olan bir dizi kimyasal maddeye neden olabilir ve bu da ağrıya davetiye çıkarır. Ağrınızı yönetmek için anti enflamatuar ilaçlara veya fizik tedavi gibi başka bir tedaviye daha ihtiyacınız olabilir.
Psikosomatik Bozukluk Kullanılan İlaçlar
Psikosomatik bozukluğu tedavi etmek için bazı durumlarda, ilaç tedavisine de ihtiyaç duyulabilir. Böyle durumlarda uzman kontrolü altında, belirli dozlarda ilaç kullanımı yapılabilir. Psikosomatik bozukluk tedavisinde ilaçlar genellikle psikoterapilerle beraber kullanılır. Tedavinin hızlı sonuç verebilmesi ve etkili olabilmesi adına önemlidir. Psikosomatik bozukluk tedavisi için kullanılan ilaçlar şöyle açıklanabilir:
- Antidepresanlar
- Anksiyolitik (kaygı giderici) ilaçlar
- Antipsikotikler
- Duygudurum düzenleyicileri